Inwestycyjna przygoda z "Wielką Piątką".
Podejmując decyzję o zainwestowaniu w metale szlachetne, zwykle kolejnym krokiem jest określenie m.in. postaci zakupu kruszcu. Wówczas inwestor staje przed pytaniem co kupić – sztabkę czy monetę? Bezsprzecznie, obie postaci kruszcu mają swoje zalety, ale również gorsze strony. Wszystko bowiem, zależy od tego czy na metale szlachetne patrzymy jednie przez pryzmat inwestycji i nastawiamy się na przeniesienie wartości pieniądza w czasie, czy też dodatkowo interesuje nas aspekt wizualny. Jeżeli kwestie estetyczne mają dla nas znaczenie, branża metali szlachetnych wydaje się znalazła złoty nomen omen środek w postaci monet bulionowych. I choć bulion z definicji ma przeznaczenie inwestycyjne istnieją monety, które ze względu na swój unikalny, atrakcyjny wzór, precyzję i jakość wykonania, stają się przy okazji pozycją obowiązkową każdej kolekcji monet. Przykładem jest pięć najpopularniejszych monet bulionowych, która są nazywane „Wielką Piątką”, a do kolekcji należą: Krugerrand, Wiedeńscy Filharmonicy, Kanadyjski Liść Klonowy, Australijski Kangur oraz Britannia. W niniejszym tekście, przybliżamy charakterystykę poszczególnych walorów składających się właśnie na tę kolekcję.
Australijski Kangur
Złota moneta Australijski Kangur wykonana jest z najwyższej jakości czystego złota próby 999,9. Czystość kruszcu oraz zawartość złota w monecie poświadczona jest przez rząd australijski, co dodatkowo wpływa na jej popularność w kontekście wyboru do portfela inwestycyjnego. “Złoty Kangur” lub “Kangur” - tak moneta jest potocznie nazywana przez inwestorów - oferowany jest na rynku w kilku wersjach, począwszy od 1/10 uncji, poprzez ¼ uncji, ½ uncji, najpopularniejszą wagę - 1 uncji, 2 uncje, skończywszy na 10 uncjach.
Awers
Awers monety zdobi portret królowej Elżbiety II, co wynika z członkostwa Australii w Brytyjskiej Wspólnocie Narodów. W Australii obowiązuje bowiem ustrój monarchii parlamentarnej, na której czele stoi właśnie koronowana głowa Wielkiej Brytanii. Ponadto, przednia strona monety zawiera m.in. informacje dotyczące kraju pochodzenia i wartość nominalnej.
Rewers
Rewers monety Australijski Kangur przedstawia żywy symbol Australii – kangura, który jest alegorią wytrwałości i dążenia do rozwoju narodu australijskiego. Na tyle monety znajdziemy również napis -„Kangaroo”, rok wybicia, w którym została wybita moneta oraz próbę złota, z której została wykonana. Ponadto, monetę zdobi niewielka litera „P” - nawiązująca do mennicy Perth Mint, w której wybijane są monety, znanej również jako Gold Corporation.
Złota moneta Australijski Kangur - awers i rewers
O producencie monety Australijski Kangur
Mennica Perth Mint powstała w 1899 roku i jest najstarszą mennicą w Australii, odpowiadającą za przerabianie ok. 60% złota wydobywanego na tym kontynencie. Perth Mint zapisało się na kartach historii wybijając w październiku 2011 rekordową edycję Australijskiego Kangura. Wartość monety wyceniono na 53 miliony australijskich dolarów. Numizmat przybrał wymiary o średnicy 80 cm i grubości 12 cm oraz ważył 1 tonę. Produkcja i wprowadzenie do obiegu monety “Australijski Kangur” miało być odpowiedzią na cieszące się dużą popularnością inne monety bulionowe - Krugerrand i Kanadyjski Liść Klonu.
Kanadyjski Liść Klonu
Złota moneta Kanadyjski Liść Klonu 1 oz odpowiada masie 31,103 gramów i została wprowadzona do obiegu w 1979 r. przez Royal Canadian Mint. Popularny “Liść” jest produkowany z kanadyjskiego złota, uchodząc przy tym za jedną z najczystszych monet na świecie, bowiem posiada próbę 999,9.9999., co będąc ściśle powiązane z aktualnym kursem złota, pozwala w efektywny sposób zarządzać kapitałem. Zdarzają się również limitowane wersje Kanadyjskiego Liścia Klonu, z czystością sygnowaną tzw. “pięcioma dziewiątkami” (999,99.99999). Duża popularność monety wiąże się z niewielką konkurencją na rynku monet bulionowych pod koniec XX wieku, gdzie poważną alternatywą inwestycyjną dla monety z liściem klonowym był tylko Krugerrand i 100 Złotych Koron Austriackich.
Awers
Na awersie monety figuruje Królowa Elżbieta II wraz z datą jej panowania: - 1952 - 2022. Ponadto, moneta jest ozdobiona napisem “Elizabeth II”, czemu towarzyszy wartość nominalna monety - “50 Dollars” wraz z rokiem wybicia monety. Całość dopełniają żłobienia w charakterze promieni rozchodzących się z centralnego punktu monety do jej krawędzi bocznych.
Rewers
Rewers monety zdobi pieczołowicie wykonany narodowy symbol Kanady - liść klonu, nad którym umieszczono napis "Canada". Po lewej i prawej stronie liścia widoczna jest sygnatura "9999" oznaczająca czystość monety, co dodatkowo jest podkreślone przez teksty: “FINE GOLD” oraz “1 OZ OR PUR ”, znajdujące się na dole monety. Ponadto we wnętrzu monety znajduje się grawerunek z rokiem produkcji w środku. W ten sposób moneta jest zabezpieczana od 2014 roku, a technologia Bullion DNA (digital non-destructive activation) polegająca na rejestracji za pomocą zdjęć, które następnie przechowywane są w postaci szyfru w wewnętrznej bazie danych, pozwala sprawdzić autentyczność monety specjalnym urządzeniem uwierzytelniającym. Mennica Kapitałowa jest pierwszym autoryzowanym sprzedawcą Bullion DNA w Polsce.
Złota moneta Kanadyjski Liść Klonowy - awers i rewers
Kanadyjska Mennica Królewska
The Royal Canadian Mint oprócz produkcji Kanadyjskiego Liścia Klonu wybija również inne kanadyjskie monety. Ponadto zajmuje się produkcją bilonu dla innych krajów, w tym z platyny i palladu oraz rafinacją metali szlachetnych, choć jednoznacznie trzeba przyznać, że to właśnie “Liść” przyniósł jej największy rozgłos. Bogata historia mennicy, sięgająca już ponad wieku, jest gwarancją autentyczności i najwyższej jakości, a co za tym idzie pozwala bezpiecznie ulokować kapitał w jej produktach.
Wiedeńscy Filharmonicy
Moneta Wiedeńscy Filharmonicy 1 uncja jest bita od 1989 r. z czystego złota, na cześć Filharmonii Wiedeńskiej przez Mennicę Austriacką - Münze Österreich. Jest to pierwsza moneta bulionowa wyemitowana w walucie euro, wprowadzona do obrotu po embargu nałożonym na import Krugerrandów. W 1989 r. wyprodukowano jej 351 tys. sztuk o masie jednej uncji oraz 272 tys. sztuk o masie 1/4 uncji. Ponieważ właścicielem mennicy jest Centralny Bank Austrii, moneta posiada rządowe gwarancje czystości kruszcu. Stworzona za pomocą grafiki komputerowej moneta jest od lat jedną z najlepiej sprzedających się monet lokacyjnych na świecie. Według Światowej Rady Złota w 1992, 1995 i 1996 r. moneta była bestsellerem wśród tzw. “bulionówek”.
Awers
Przednia część monety Wiedeńscy Filharmonicy jest ozdobiona organami z sali koncertowej Musikverein, znajdującej się w Pierwszej Dzielnicy w Wiedniu, będącej siedzibą najważniejszej orkiestry austriackiej – Wiener Philharmoniker. Ponadto, na górze awersu znajduje się napis "REPUBLIK ÖSTERREICH", zaś na dole "1 UNZE GOLD 999.9", data produkcji oraz nominał "100 EURO".
Rewers
Rewers przedstawia zestaw estetycznie skomponowanych popularnych instrumentów symfonicznych, w skład których wchodzą dwie pary skrzypiec z wiolonczelą w centralnej części oraz z harfą, rogiem wiedeńskim i fagotem w tle. Dopełnieniem całości jest napis “Wiener Philharmoniker”.
Złota moneta Wiedeński Filharmonik - awers i rewers
Münze Österreich – kiedyś i dziś
Historia mennicy sięga XII wieku, a więc na długo przed wybiciem pierwszej monety Wiedeńscy Filharmonicy. Dokładnie w 1194 roku król Anglii Ryszard I Lwie Serce zapłacił księciu Austrii Leopoldowi V 12 ton srebra w zamian za uwolnienie z więzienia. Okup został wykorzystany przez księcia do wybicia monet ze srebra, zapoczątkowując historię mennictwa w Wiedniu. Chociaż w przeszłości w całej Austrii powstało wiele mennic, Mennica Główna w Wiedniu (pierwotna nazwa Mennicy Austriackiej) stała się jedyną mennicą po utworzeniu Republiki Austrii w 1919 r., zmieniając nazwę na Münze Österreich. Dziś Münze Österreich, w której jest produkowana m.in. moneta Wiedeńscy Filharmonicy, jest jedną z czołowych mennic na świecie. Od 1989 roku znajduje się w rękach Austriackiego Banku Narodowego, a oprócz produkcji złotych monet bulionowych zajmuje się także wybijaniem monet kolekcjonerskich i wytwarzaniem medali. Produkuje także austriackie monety obiegowe w walucie euro oraz świadczy usługi mennicze na rzecz innych państw.
Krugerrand
Druga połowa XX w. to czas, kiedy Republika Południowej Afryki była niekwestionowanym światowym liderem w produkcji złota - w latach 60. i 70. ubiegłego stulecia w RPA wydobywano nawet 1000 ton rocznie. Sposobem na nadwyżki złotego kruszcu i dotarcie do prywatnych inwestorów miało być wprowadzenie złotej monety obiegowej z perspektywą masowej, globalnej sprzedaży. Niedługo po otrzymaniu zgody Południowoafrykańskiego Banku Centralnego swojego debiutu na rynku monet bulionowych doczekał się Krugerrand, który wybity po raz pierwszy w 1967 r. stał się pierwszą “bulionówką”, będąc dziś bezsprzecznie najbardziej znaną i najczęściej bitą monetą inwestycyjną na świecie. Krugerrand cechuje się dużą odpornością na czynniki mechaniczne, wyróżnia go płynność, umożliwiająca natychmiastowe odsprzedanie monety niezależnie od sytuacji finansowej rynku oraz jest on uważany fakt, że uważana jest za jedną z najpiękniejszych monet inwestycyjnych na świecie. Nazwa monety pochodzi od nazwiska „Kruger” (Paul Kruger był prezydentem Republiki Południowoafrykańskiej w latach 1883-1900) i słowa „rand”, będącego nazwą waluty RPA. W tym miejscu warto dodać, że samo słowo „rand” w afrikaans – języku Burów (potomkowie europejskich osadników w Afryce Południowej) – oznacza „górę” lub „pasmo górskie”. Złoty Krugerrand ma masę 33,93 grama i zawiera dokładnie jedną uncję czystego złota. Czystość (próba) monety wynosi 916,67/1000 (22 karaty). Dodanie 8,34% miedzi do monety podczas procesu produkcji gwarantuje większą odporność stopu na zarysowania. Od daty pierwszej produkcji w 1967 r. wygląd Krugerrandów nie uległ zmianie. Zmodyfikowano jedynie datę produkcji i zawartość złota. W 1980 r. przedstawiono wersje zawierające pół, ćwierć i dziesiątą część uncji czystego złota, co nie pozbawiło jednak monety charakterystycznej miedzianoczerwono-złotej barwy.
Awers
Awers monety Krugerrand przedstawia lewy profil z podobizną prezydenta Republiki Południowoafrykańskiej w latach 1883–1900, Paula Krugera. Dodatkowo popiersie prezydenta otacza elegancki napis „SUID–AFRIKA” oraz „SOUTH AFRICA”, określający miejsce pochodzenia monety w dwóch językach urzędowych: afrikaans oraz angielskim.
Rewers
Rewers monety przedstawia symbol narodowy RPA – skocznik antylopi (dawniej także: szpringbok, z afrykanerskiego: spring = skok; bok = antylopa), który został przestawiony w galopie. Projekt dodatkowo wzbogacony jest aloesem kolczastym, charakterystycznym dla flory, którego występowanie jest bardzo charakterystyczne dla RPA. Ponadto tylną stronę monety ozdabia jej nazwa, widniejąca przy górnej krawędzi. Po jej obu stronach znajdują się liczby reprezentujące rok wybicia. Pod spodem zaś widnieje napis wskazujący na zawartość jednej uncji złota w monecie: “FYNGOUD 1OZ FINE GOLD”.
Złota moneta Krugerrand - awers i rewers
Krugerrand – wynik owocnej spółki
Produkcja złotego Krugerranda jest owocem współpracy dwóch podmiotów - Rand Refinery z Mennicą Południowej Afryki. Historia Rand Refinery liczy już ponad sto lat, a jej początek jest datowany na rok 1920, kiedy efektem posiedzenia Chamber of Mines of South Africa - organu skupiającego największych wydobywców rudy złota w kraju - było utworzenie rafinerii, która miała się zająć przetwarzaniem rudy w cenny kruszec. Zadaniem Rand Refinery było dostarczanie surowca (krążki o odpowiednich rozmiarach, składzie i wadze) do Mennicy Południowej Afryki. Mennica Południowej Afryki została założona w 1890 r. z inicjatywy ówczesnego prezydenta RPA - Paula Krugera. Warto wspomnieć, że do 1941 roku mennica była de facto oddziałem Royal Mint, co wynikało z kolonializmu brytyjskiego i tamtejszych wpływów z nim związanych. Dopiero w 1941 r., Mennica Południowej Afryki zaczęła funkcjonować jako niezależny podmiot. Jej wkład w produkcję Krugerranda polegał przede wszystkim na wybijaniu odpowiedniego wzoru swoim stemplem. Tak powstał Krugerrand - jedna z najpopularniejszych monet bulionowych na świecie.
Britannia
Złota moneta jednouncjowa Britannia zadebiutowała na rynku “bulionówek” w 1987 roku i tym samym została pierwszą monetą bulionową na kontynencie europejskim. Przez pierwsze dziesięć lat swojej obecności w sektorze inwestycyjnym była produkowana wyłącznie w wersji złotej, ze złota (do roku 2012 Britannię wybijano z 22-karatowego złota (czyli próby 916), składającej się z czystego złota oraz niewielką domieszką miedzi lub srebra. Obecnie, brytyjska moneta bulionowa wytwarzana jest z wysokiej jakości złota o doskonałej czystości 999,9). Dopiero w 1997 roku, The Royal Mint (Brytyjska Mennica Królewska) zaprezentowała jej srebrny odpowiednik. Po blisko dwóch dekadach od debiutu w 2018 r. została zaprezentowana tzw. Platinum Britannia, czyli moneta wyprodukowana z platyny.
Awers
Awers monety zdobi popiersie króla Karola III, którego autorem jest Martin Jennings (brytyjski rzeźbiarz, którego inicjały zostały umieszczone u dołu monety). Lewy profil monarchy brytyjskiego jest uzupełniony przez przydomek króla - “Charles III”, “D G REX F D” - stanowiący łaciński akronim, oznaczający odpowiedni „Dei Gratia Rex” (łac. Król z Bożej Łaski) i„Fidei defensor” (łac. Obrońca wiary). Lekko ryflowane tło monety, nadaje jej prestiżu i estymy, przy całości “zamkniętej” w minimalistycznej, eleganckiej formie.
Rewers
Rewers monety przedstawia prezentuje alegoryczną postać Brytanii - personifikację narodową Wielkiej Brytanii, będącą kobietą stojącą wzdłuż wybrzeża, w pomagającą strzec imperium. Wizerunek Brytanii Britanii zdobią pieczołowicie wykonane dodatkowe elementy takie jak , na które składają się powiewająca na wietrze suknia, rzymski hełm z pióropuszem, trzymany trójząb trzymanego w dłoni trójząb, tarcza z flagą Wielkiej Brytanii oraz symbolizująca pokój gałązka oliwna. Na otoku mieści się nazwa monety, rok produkcji oraz informacje o zawartości i czystości złota. Rewers Britannii posiada wizualne zabezpieczenia, będące potwierdzeniem oryginalności i autentyczności monety. Pierwszym z nich jest mikro napis „DECUS ET TUTAMEN” (łac. “Ozdoba i zabezpieczenie”), który został wykonany przy pomocy precyzyjnych laserów. Kolejne zabezpieczenie znajduje się na tarczy tytułowej Brytanii, gdzie zastosowano technikę tynktury, polegającą na wskazaniu heraldycznych barw za pomocą symboli i linii. Trzecim elementem poświadczającym autentyczność monety jest grawerowane zabezpieczenie z zastosowaniem efektu kątowego - w zależności od nachylenia monety i perspektywy wizerunek zmienia się z kłódki w trójząb. Ostatnim zabezpieczeniem jest żłobiona powierzchnia monety, która pod odpowiednim kątem imituje morskie fale.
Złota moneta Britannia - awers i rewers
Historia Mennicy Królewskiej
Historia The Royal Mint liczy już przeszło 1100 lat, co czyni ją stając się tym samym jedną z najbardziej prestiżowych mennic nie tylko na rynku europejskim. Może zatem zdziwić niektórych, że tak szanowana instytucja posiadała siedzibę w małym walijskim miasteczku Llantrisant. Od 2009 r. Mennica Królewska jest zależna od Skarbu Państwa Jej Królewskiej Mości, a tym samym posiada monopol na produkcję monet obiegowych Wielkiej Brytanii i odznaczeń państwowych. Britannia jest sztandarowym produktem The Royal Mint. Powszechnie rozpoznawana i uznawana na całym świecie, cieszy się dużym powodzeniem wśród inwestorów. Należy jednak pamiętać, że oferta Mennicy Królewskiej to również stoi również innymi produktami, jak chociażby Złoty Brytyjski Suweren, który z pewnością będzie ciekawą opcją dywersyfikacji portfela inwestycyjnego.
„Wielka Piątka” – połączenie inwestycji z estetyką
Każda z monet należących do „Wielkiej Piątki”, przede wszystkim charakteryzuje się bardzo dużą rozpoznawalnością. W przypadku bulionu to zaleta, którą trudno jest przecenić, bowiem popularność pozwala w przypadku potrzeby odkupu spieniężyć ww. monety w dowolnym miejscu na świecie, przy zachowaniu ich ceny rynkowej. Ponadto, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klientów, najpopularniejsze bulionówki, oprócz sztandarowej gramatury – 1 uncji doczekały się swoich mniejszych odpowiedników, jak np. 1/10 uncji, 1/4 uncji czy 1/2 uncji. To czyni je jeszcze bardziej atrakcyjnymi poprzez osiągalność dla każdej kieszeń. I choć "Wielka Piątka" nie wyczerpuje tematu monet bulionowych (do jednych z popularniejszych monet inwestycyjnych należą również Amerykański Orzeł oraz Amerykański Bizon), to opisywana kolekcja zdecydowanie stanowi dobry punkt wyjścia do rozpoczęcia swojej przygody inwestycyjnej z metalami szlachetnymi.