Sprawdzanie autentyczności monet za pomocą gęstościomierza
2017-01-19
W poprzednim artykule omówiliśmy metody sprawdzania monet i sztabek (Jak sprawdzić autentyczność sztabek i monet? ), czas na część praktyczną. Złoto i srebro oraz inne metale oraz ich stopy w postaci inwestycyjnej mają niezmienną gęstość (oczywiście są przypadki, że producent zmienia skład wyrobów ale taki zabieg jest poprzedzony informacją, było tak m.in. z monetą Britannia , w której zmieniono 22k złoto na 24k). W poniższej tabeli znajdziemy wybrane gęstości:
Gęstość metali i innych ciał stałych a nawet cieczy można zbadać przy pomocy np piknometru. Metoda piknometryczna ustalania gęstości jest bardzo prosta, za jej pomocą możemy zbadać sztabki i monety bez opakowań. Akcesorium składa się z pojemnika i pokrywki z otworem. Profesjonalnie sprzęt wygląda np. tak:
Aby zrobić domowej roboty tester możemy użyć stalowych kieliszków lub kubków turystycznych a pokrywę zrobimy z plastiku (my użyliśmy plastikowej przekładki do kapsli do monet, na środku została wywiercona dziura do wypływu nadmiaru wody). Aby ustalić gęstość np Krugerranda potrzebujemy 3 wartości:
3 potrzebne wartości: masa badanej monety, masa pojemnika z pokrywką z wodą oraz masa pojemnika z pokrywką z wodą oraz Krugerrandem w środku.
Należy przestrzegać kilku prostych zasad - pojemnik należny dopełniać do momentu, aż powstanie wybrzuszenie, można posłużyć się np pipetą lub zakraplaczem. Wieko pojemnika należy nakładać zaczynając od jednej krawędzi. Wieko będzie poprawnie nałożone gdy "przyklei" się do kubka i nie zaobserwujemy pęcherzyków powietrza. Nadmiar wody wypłynie dziurą oraz bokami, pojemnik należny osuszyć papierem.
zanotowane wyniki przeliczamy wg wzoru:
gęstość = m1/(m1+m2-m3)
gęstość = masa monety / (masa monety + masa pojemnika z pokrywką z wodą - masa pojemnika z pokrywką z wodą oraz Krugerrandem w środku)
w naszym przypadku:
gęstość = 34,02/(34,02+106,72-138,78)
gęstość = 17,36 g / cm3
wynik z granicą błędu 1% można uznać za poprawny, aby zniwelować błąd należy użyć wody destylowanej i odnotować jej temperaturę oraz zastosować ten wzór: gęstość = m1/(m1+m2-m3)*gęstość wody. Proponujemy używać możliwie najmniejszego pojemnika.
Poprawnie wykonane badanie powinno dać bardzo dokładny wynik ( w naszym badaniu użyliśmy zwykłej wody o temperaturze pokojowej). Połączenie tej metody z badaniem na wadze magnetycznej to 100% pewności czy badany przedmiot jest autentyczny.