Sprawdzanie autentyczności monet za pomocą gęstościomierza.
Powszechnie przyjmuje się, że złote monety zaczęto produkować około VI wieku p.n.e., czyli 2600 lat temu, w Lidii. Upowszechniły się jako środek płatniczy, co przyniosło inne zagrożenie – fałszowanie złota. Do dzisiaj można spotkać podrobione monety i sztabki na rynku, dlatego tak ważne jest, aby pochodziły od certyfikowanych sprzedawców metali szlachetnych. Jak sprawdza się autentyczność złota? Służy do tego m.in. gęstościomierz.
W poprzednim artykule omówiliśmy metody sprawdzania monet i sztabek (zobacz: Jak sprawdzić autentyczność sztabek i monet?, czas na część praktyczną. Złoto, srebro oraz inne metale i ich stopy w postaci inwestycyjnej mają niezmienną gęstość. Wprawdzie zdarza się, że producent zmienia skład wyrobów, ale w takim przypadku ma obowiązek o tym poinformować – tak było m.in. z monetą Britannia, w której zmieniono złoto 22k na 24k.
Jakie są gęstości dla monet i sztabek?
Jak sprawdzić złotą lub srebrną monetę? Pomocne jest tu określenie jej gęstości. Później wystarczy porównać uzyskany wynik z zadeklarowaną gęstością wyrobu. Tak na przykład dla złota 24k gęstość wynosi 19,30 g/cm³. Poniższa tabela obrazuje gęstości dla wybranych produktów inwestycyjnych:
W przypadku monet lub sztabek z różnych mennic, np. 100-gramowej sztabki z mennicy PAMP, konieczne jest uzyskanie informacji bezpośrednio od dilera lub mennicy sprzedającej dany produkt. Pomocne są również oficjalne strony inwestycyjne, na których znajdziemy dokładny opis z niezbędnymi danymi jak waga, wymiary, próba, kształt i gęstość. Niektórzy sprzedawcy udostępniają również specjalne aplikacje do sprawdzania złota i złotych monet.
>>> Przeczytaj też: Cena SPOT i LBMA a cena sztabek i monet
Sprawdzanie autentyczności metali krok po kroku
Gęstość metali i innych ciał stałych, a nawet cieczy, można zbadać przy pomocy piknometru. Metoda piknometryczna ustalania gęstości jest bardzo prosta i pomaga zbadać sztabki i monety bez opakowań. Akcesorium składa się z pojemnika i pokrywki z otworem.
Aby zrobić domowej roboty tester, możemy użyć stalowych kieliszków lub kubków turystycznych. Do zrobienia pokrywy wystarczy zwykły plastik – my użyliśmy plastikowej przekładki do kapsli do monet; na jej środku wywierciliśmy dziurę umożliwiającą wypływanie nadmiaru wody.
Aby ustalić gęstość Krugerranda, potrzebujemy 3 wartości:
- masę badanej monety,
- masę pojemnika z pokrywką z wodą,
- masę pojemnika z pokrywką z wodą oraz Krugerrandem w środku.
Proces uzyskiwania powyższych wartości obrazuje poniższa grafika:
Przy sprawdzaniu autentyczności monety i jej ważeniu należy przestrzegać kilku zasad:
- Pojemnik należy dopełniać do momentu, aż powstanie wybrzuszenie. Dla wygody można posłużyć się pipetą lub zakraplaczem,
- Wieko pojemnika należy nakładać, zaczynając od jednej krawędzi. Wieko będzie poprawnie nałożone, gdy „przyklei” się do kubka i nie zaobserwujemy pęcherzyków powietrza,
- Gdy nadmiar wody wypłynie dziurą oraz bokami, pojemnik należy osuszyć papierem.
Zanotowane wyniki przeliczamy wg wzoru:
- gęstość = m1/(m1+m2-m3),
- gęstość = masa monety / (masa monety + masa pojemnika z pokrywką z wodą - masa pojemnika z pokrywką z wodą oraz Krugerrandem w środku).
W naszym przypadku jest to:
- gęstość = 34,02/(34,02+106,72-138,78),
- gęstość = 17,36 g/cm3.
Wynik z granicą błędu 1% można uznać za poprawny. Aby zmniejszyć ryzyko błędu, należy użyć wody destylowanej, odnotować jej temperaturę oraz skorzystać ze wzoru:
- gęstość = m1/(m1+m2-m3)*gęstość wody.
Proponujemy używać możliwie najmniejszego pojemnika. Poprawnie wykonane badanie powinno dać bardzo dokładny wynik (w naszym badaniu użyliśmy zwykłej wody w temperaturze pokojowej). Połączenie tej metody z badaniem na wadze magnetycznej to 100% pewności, że badany przedmiot jest autentyczny.
Wskazówka: Można się wspomóc dodatkowymi metodami. Na przykład jednym ze sposobów, jak rozpoznać Krugerranda, jest linijka Fischa. Dzięki niej można szybko i niemal z całkowitą pewnością potwierdzić autentyczność – sprawdza się wymiary monety (grubość i średnicę) i na podstawie odchyleń weryfikuje jej prawdziwość.
Gdzie sprawdzić autentyczność monety?
Pewność co do autentyczności monet zyskasz, kupując je u certyfikowanych sprzedawców, takich jak Mennica Kapitałowa. Nasi eksperci mają niezbędne doświadczenie i wiedzą, jak rozpoznać wartościowe monety i sztabki. Mamy oddziały w największych miastach Polski, w tym w Warszawie, Gdańsku, Poznaniu, Wrocławiu, Krakowie, Katowicach, Białymstoku, Łodzi i Bydgoszczy. Zapraszamy do naszych punktów, jeśli chcesz upewnić się co do autentyczności złota lub szukasz pewnej inwestycji w postaci metali szlachetnych lub diamentów.
>>> Dowiedz się więcej: Dlaczego warto inwestować w złoto fizyczne i srebro?