PLN/oz PLN/g
PLN/oz PLN/g

Sprawdzanie autentyczności monet za pomocą gęstościomierza.

2023-12-15
Zdjęcie przedstawia trzy złote monety bulionowe Krugerrand.

Powszechnie przyjmuje się, że złote monety zaczęto produkować około VI wieku p.n.e., czyli 2600 lat temu, w Lidii. Upowszechniły się jako środek płatniczy, co przyniosło inne zagrożenie – fałszowanie złota. Do dzisiaj można spotkać podrobione monety i sztabki na rynku, dlatego tak ważne jest, aby pochodziły od certyfikowanych sprzedawców metali szlachetnych. Jak sprawdza się autentyczność złota? Służy do tego m.in. gęstościomierz.  

W poprzednim artykule omówiliśmy metody sprawdzania monet i sztabek (zobacz: Jak sprawdzić autentyczność sztabek i monet?, czas na część praktyczną. Złoto, srebro oraz inne metale i ich stopy w postaci inwestycyjnej mają niezmienną gęstość. Wprawdzie zdarza się, że producent zmienia skład wyrobów, ale w takim przypadku ma obowiązek o tym poinformować – tak było m.in. z monetą Britannia, w której zmieniono złoto 22k na 24k.

Jakie są gęstości dla monet i sztabek?

Jak sprawdzić złotą lub srebrną monetę? Pomocne jest tu określenie jej gęstości. Później wystarczy porównać uzyskany wynik z zadeklarowaną gęstością wyrobu. Tak na przykład dla złota 24k gęstość wynosi 19,30 g/cm³. Poniższa tabela obrazuje gęstości dla wybranych produktów inwestycyjnych:

Tabela obrazująca wartość gęstości dla najpopularniejszych monet bulionowych oraz sztab wykonanych z metali szlachetnych.

W przypadku monet lub sztabek z różnych mennic, np. 100-gramowej sztabki z mennicy PAMP, konieczne jest uzyskanie informacji bezpośrednio od dilera lub mennicy sprzedającej dany produkt. Pomocne są również oficjalne strony inwestycyjne, na których znajdziemy dokładny opis z niezbędnymi danymi jak waga, wymiary, próba, kształt i gęstość. Niektórzy sprzedawcy udostępniają również specjalne aplikacje do sprawdzania złota i złotych monet.

 >>> Przeczytaj też: Cena SPOT i LBMA a cena sztabek i monet

Sprawdzanie autentyczności metali krok po kroku

Gęstość metali i innych ciał stałych, a nawet cieczy, można zbadać przy pomocy piknometru. Metoda piknometryczna ustalania gęstości jest bardzo prosta i pomaga zbadać sztabki i monety bez opakowań. Akcesorium składa się z pojemnika i pokrywki z otworem.  

Aby zrobić domowej roboty tester, możemy użyć stalowych kieliszków lub kubków turystycznych. Do zrobienia pokrywy wystarczy zwykły plastik – my użyliśmy plastikowej przekładki do kapsli do monet; na jej środku wywierciliśmy dziurę umożliwiającą wypływanie nadmiaru wody.  

Aby ustalić gęstość Krugerranda, potrzebujemy 3 wartości:

  • masę badanej monety,
  • masę pojemnika z pokrywką z wodą,
  • masę pojemnika z pokrywką z wodą oraz Krugerrandem w środku.  

Proces uzyskiwania powyższych wartości obrazuje poniższa grafika:    

Potrójne zdjęcie przedstawiające proces ważenia monety typu Krugerrand, w celu ustalenia jej gęstości, a finalnie – autentyczności.

Przy sprawdzaniu autentyczności monety i jej ważeniu należy przestrzegać kilku zasad: 

  1. Pojemnik należy dopełniać do momentu, aż powstanie wybrzuszenie. Dla wygody można posłużyć się pipetą lub zakraplaczem,
  2. Wieko pojemnika należy nakładać, zaczynając od jednej krawędzi. Wieko będzie poprawnie nałożone, gdy „przyklei” się do kubka i nie zaobserwujemy pęcherzyków powietrza,
  3. Gdy nadmiar wody wypłynie dziurą oraz bokami, pojemnik należy osuszyć papierem.
Cztery zdjęcia zestawione ze sobą, obrazujące sekwencję posługiwania się piknometrem.

Zanotowane wyniki przeliczamy wg wzoru:

  • gęstość = m1/(m1+m2-m3),
  • gęstość = masa monety / (masa monety + masa pojemnika z pokrywką z wodą - masa pojemnika z pokrywką z wodą oraz Krugerrandem w środku).   

W naszym przypadku jest to:

  • gęstość = 34,02/(34,02+106,72-138,78),
  • gęstość = 17,36 g/cm3.   

Wynik z granicą błędu 1% można uznać za poprawny. Aby zmniejszyć ryzyko błędu, należy użyć wody destylowanej, odnotować jej temperaturę oraz skorzystać ze wzoru:

Proponujemy używać możliwie najmniejszego pojemnika. Poprawnie wykonane badanie powinno dać bardzo dokładny wynik (w naszym badaniu użyliśmy zwykłej wody w temperaturze pokojowej). Połączenie tej metody z badaniem na wadze magnetycznej to 100% pewności, że badany przedmiot jest autentyczny.  

Wskazówka: Można się wspomóc dodatkowymi metodami. Na przykład jednym ze sposobów, jak rozpoznać Krugerranda, jest linijka Fischa. Dzięki niej można szybko i niemal z całkowitą pewnością potwierdzić autentyczność – sprawdza się wymiary monety (grubość i średnicę) i na podstawie odchyleń weryfikuje jej prawdziwość.

Gdzie sprawdzić autentyczność monety?

Pewność co do autentyczności monet zyskasz, kupując je u certyfikowanych sprzedawców, takich jak Mennica Kapitałowa. Nasi eksperci mają niezbędne doświadczenie i wiedzą, jak rozpoznać wartościowe monety i sztabki. Mamy oddziały w największych miastach Polski, w tym w Warszawie, Gdańsku, Poznaniu, Wrocławiu, Krakowie, Katowicach, Białymstoku, Łodzi i Bydgoszczy. Zapraszamy do naszych punktów, jeśli chcesz upewnić się co do autentyczności złota lub szukasz pewnej inwestycji w postaci metali szlachetnych lub diamentów.  

>>> Dowiedz się więcej: Dlaczego warto inwestować w złoto fizyczne i srebro?

Informacje odnośnie realizacji zamówień internetowych. kliknij
pixel