Inwestowanie w złoto poprzez ETF – zalety i wady

Inwestować w złoto można na wiele sposobów – nabywając metale fizyczne w postaci monet bulionowych lub sztabek czy decydując się na tzw. złoto papierowe, na przykład akcje spółek wydobywczych, kontrakty terminowe na złoto lub inwestowanie poprzez ETF. Przyjrzyjmy się tej ostatniej możliwości: co kryje się pod tym skrótem i jakie są cechy tego typu inwestycji?

Czym różni się ETF od ETC i ETN?

Zanim skupimy się na definicjach, warto ustalić, że ETF, ETN i ETC zaliczamy do instrumentów finansowych typu ETP (Exchange-Traded Products), czyli produktów strukturyzowanych notowanych na giełdzie, których cena zależy od wartości instrumentu bazowego (np. złota, surowca, kursu walut, produktu rolnego, stóp procentowych, kursów akcji i indeksów giełdowych).

ETF (Exchange-Traded Fund) 

ETF-y to notowane na giełdzie fundusze inwestycyjne, które można kupować i sprzedawać w taki sam sposób jak akcje. Rolą ETF jest wierne naśladowanie wyników określonego indeksu (np. akcji, obligacji) lub aktywów (np. złota, spółek, walut). Podobnie jak w przypadku standardowego funduszu inwestycyjnego, decydując się na ETF, przekazujesz kapitał w zamian za jednostki uczestnictwa emitowane przez fundusz. ETF umożliwia inwestowanie w cały koszyk aktywów (np. złoto i kursy walut), dlatego jest to stosunkowo prosty sposób na dywersyfikację portfela inwestycyjnego.

ETN (Exchange-Traded Note)

Pod nazwą ETN kryją się dłużne papiery wartościowe emitowane przez instytucje finansowe. W odróżnieniu od ETF-ów, które posiadają fizyczne aktywa (np. akcje czy obligacje), ETN-y nie posiadają instrumentów bazowych i są swego rodzaju długiem – kupując ETN, pożyczamy więc instytucji pieniądze, a w zamian otrzymujemy zysk w oparciu o określony indeks lub aktywa. Po osiągnięciu terminu zapadalności inwestor otrzymuje zyski zgodnie z wydajnością indeksu. Jeśli jednak ETN zbankrutuje, możemy stracić zainwestowany kapitał, nawet jeśli wydajność indeksu była pozytywna, dlatego dłużne papiery wartościowe są postrzegane jako dość ryzykowne. Z drugiej strony ETN często umożliwia inwestowanie w aktywa, które bywają trudno dostępne dla innych instrumentów finansowych.

ETC (Exchange-Traded Commodity)

Ta forma inwestycji opiera się na zmianach cen surowców, takich jak złoto, produkty rolne, metale przemysłowe czy ropa naftowa. Kontrakty ETC mogą mieć strukturę ETF lub ETN. Rynek surowców bywa zmienny, dlatego inwestowanie w ETC przynosi największe zyski w okresie kryzysów, inflacji i niestabilności gospodarczej. Z drugiej strony zmienność cen może prowadzić do dużych wahań wartości inwestycji.

Podsumowując:

• ETP to ogólny termin, który obejmuje wszystkie produkty notowane na giełdzie (ETF, ETN, ETC).
• ETF to fundusz inwestujący w różne aktywa (np. akcje, obligacje, złoto).
• ETN to papier wartościowy emitowany przez instytucję finansową, która śledzi określony indeks lub aktywa.

ETC to produkt inwestujący w surowce (np. złoto czy ropę).

Jaki jest największy ETF na rynku złota?

Liderem wśród funduszy ETF jest SPDR Gold Shares, który wszedł na nowojorską giełdę w 2004 roku. Jest to największy na świecie fizycznie zabezpieczony fundusz giełdowy oparty na złocie, notowany również na NYSE Arca, Singapore Stock Exchange, The Stock Exchange of Hong Kong, Tokyo Stock Exchange i Mexican Stock Exchange. Na początku lutego 2025 roku fundusz SPDR Gold Shares zarządzał aktywami o wartości ponad 78 miliardów dolarów w postaci 865 ton złota. Do grona dużych graczy możemy też zaliczyć iShares Physical Gold, Invesco Physical Gold ETC, WisdomTree Physical Gold ETC, Xtrackers IE Physical Gold ETC Securities i WisdomTree Physical Swiss Gold ETC.

Zalety i wady inwestowania w złoto poprzez ETF

Czy to się opłaca? A może lepiej kupić fizyczne złoto inwestycyjne? Jako mennica oferująca skup i sprzedaż metali szlachetnych oczywiście zachęcamy do nabywania złota fizycznego, lecz zależy nam też na tym, by nasi Klienci mogli poznać różne opcje i samodzielnie decydować, co jest dla nich najlepsze.

Zalety inwestowania w złoto poprzez ETF:

• Dywersyfikacja portfela inwestycyjnego – ETF umożliwia inwestowanie w różne aktywa, w tym oczywiście w złoto, co zwiększa bezpieczeństwo i minimalizuje ryzyko związane z określonym aktywem. Fundusze ETF oferują dostęp m.in. do akcji spółek, surowców, metali szlachetnych i indeksów giełdowych. Zmienność cen funduszy ETF jest zwykle mniejsza niż w przypadku pojedynczych aktywów.
• Wierne odzwierciedlenie cen złota – dobra opcja dla osób, które nie chcą trzymać fizycznego złota w domu. Możesz więc zarabiać na zmianach cen kruszcu bez konieczności fizycznego nabywania złotych sztabek.
• Niskie koszty – jest to fundusz zarządzany pasywnie, co oznacza niższe opłaty (zwykle od 0,2% do 0,6% wartości aktywów rocznie) niż w przypadku funduszy aktywnych (zazwyczaj kilka procent rocznie). Co więcej, ETF-y dają możliwość uzyskania ekspozycji na wiele instrumentów poprzez jedną transakcję. Taki sam zakup w ramach odrębnych inwestycji wiązałby się ze sporymi kosztami.
• Płynność inwestycji – transakcje wyróżniają się wysoką płynnością, dlatego ETF-y można sprzedać łatwiej i szybciej niż na przykład złote monety bulionowe, które trzeba zanieść lub wysłać do skupu.
• Łatwa odsprzedaż – papierowe złoto można szybciej i łatwiej spieniężyć niż fizyczne metale szlachetne.
• Brak konieczności przechowywania – złoto fizyczne trzeba odpowiednio zabezpieczyć przed uszkodzeniami i kradzieżą, co nie jest wymagane w przypadku ETF.
• Wygodna obsługa – aby inwestować w ETF na złoto, wystarczy założyć rachunek maklerski, a transakcje można zawierać online z dowolnego miejsca na świecie. 
• Elastyczność – ETF-y są notowane na giełdzie, dlatego istnieje możliwość szybkiej sprzedaży instrumentu na rynku wtórnym i wycofanie się z inwestycji przed terminem wykupu przez emitenta.

Wady inwestowania w złoto poprzez ETF:

• Brak fizycznego złota – dla jednych to zaleta, dla innych wada. Posiadanie złota w domu wymaga odpowiednich zabezpieczeń, lecz taki metal można w każdej chwili (np. w przypadku wojny) spakować i wziąć ze sobą.
• Ryzyko inwestycji – złoto fizyczne nie traci na wartości, natomiast na giełdzie notuje się nie kruszec, lecz tytuły uczestnictwa w ETF-ach. Mogą one stracić na wartości w przypadku manipulacji, zmian prawa, upadłości emitenta czy konfiskaty złota będącego w posiadaniu depozytariusza. Trzeba też pamiętać, że w sytuacji kryzysowej dostęp do konta maklerskiego może być utrudniony lub niemożliwy.
• Opodatkowanie – w Polsce zysk z inwestycji w instrumenty finansowe, takie jak ETF, ETN czy ETC, jest opodatkowany podatkiem od zysków kapitałowych (19%), chyba że inwestujemy przez rachunek emerytalny. Z kolei w przypadku fizycznego złota inwestycyjnego, nie musimy płacić podatku PIT, jeśli od daty zakupu minęło co najmniej 6 miesięcy.
• Wiele różnych aktywów – choć z jednej strony jest to zaleta, takie rozwiązanie może minimalizować duży potencjał zwrotu. Wzrost wyceny jednego elementu może być bowiem równoważony przez spadek innego. Nie ma więc gwarancji zwrotu z inwestycji.

Złoto fizyczne czy papierowe – co jest lepsze?

Istnieje wiele możliwości inwestowania w złoto i nic też nie stoi na przeszkodzie, by korzystać z kilku metod równocześnie. Możesz więc w tym samym czasie inwestować w fundusze ETF i nabywać fizyczne złoto. Sprawdź główne cechy obu tych rozwiązań.

Fizyczne złoto inwestycyjne:

• Ta inwestycja nie wymaga specjalistycznej wiedzy, a przy tym pozwala poczuć, że jest się prawdziwym posiadaczem cennego metalu. 
• W dowolnym momencie możesz spakować złoto i wziąć je ze sobą, co jest szczególnie istotne w czasach kryzysów i zagrożeń wojną. 
• Sztabki i monety bulionowe ze złota możesz kupować zarówno w punktach stacjonarnych, jak i sklepach internetowych (z dostawą do domu).
• Bogata oferta zapewnia dostęp do szerokiej gamy produktów w różnych gramaturach i cenach.
• Fizyczne złoto wymaga odpowiedniego zabezpieczenia przed uszkodzeniem i kradzieżą. 
• ETF-y sprzedaje się szybciej niż metale fizyczne, lecz obecnie możesz sprzedawać złoto bez wychodzenia z domu, w skupach online.
• W przypadku zakupów od prywatnych sprzedawców istnieje ryzyko nabycia fałszywki, dlatego najbezpieczniej jest kupować w renomowanych mennicach.
• Niepodzielność złota może komplikować sprzedaż, dlatego dobrą opcją są złote sztabki dzielone.

Fundusze ETF na złoto:

• Ta metoda umożliwia inwestowanie w złoto bez konieczności posiadania metalu, dlatego nie trzeba się martwić bezpieczeństwem przechowywania. To także dobra opcja dla osób, które często się przeprowadzają lub wyjeżdżają.
• Dość łatwy, szybki i wydajny sposób inwestowania w kruszce, szczególnie dla osób, które mają doświadczenie w handlu akcjami.
• Aby zacząć inwestować, wystarczy założyć konto maklerskie, a ETF-y możesz kupować i sprzedawać z każdego miejsca z dostępem do internetu.
• Istnieje większe ryzyko niż w przypadku posiadania dobrze zabezpieczonego złota fizycznego.
• Brak możliwości zabrania złota ze sobą w przypadku natychmiastowego wyjazdu.
• Inwestycja jest uzależniona od dostępu do konta i internetu.

Czy warto inwestować w złoto przez ETF?

ETF to dobre rozwiązanie, jeśli nie zależy Ci na fizycznym posiadaniu złota, które trzeba odpowiednio przechowywać. Mogą z niego skorzystać osoby szukające zarówno krótkoterminowej, jak i długoterminowej inwestycji. ETF-y można też łatwo sprzedać, bez konieczności szukania skupu czy nabywcy. Największe zalety to łatwa płynność, brak kosztów przechowywania i potencjał ochrony przed kryzysami ekonomicznymi. Jednak warto pamiętać, że złoto papierowe nigdy nie zastąpi fizycznego kruszcu, a inwestycje w ETF-y wiążą się z ryzykiem rynkowym.

Źródła:

https://businessinsider.com.pl/poradnik-finansowy/inwestowanie/oszczedzanie-i-inwestowanie-w-zloto-co-trzeba-wiedziec/hlff7x5 

https://rankia.pl/roznice-pomiedzy-etf-ami-etc-i-etn-ami/

https://euronerd.com/investing/how-to-buy-gold-in-europe/

https://euronerd.com/investing/best-places-buy-gold-europe/

https://atlasetf.pl/akademia/etf-jak-rozliczac-podatki/