Waga magnetyczna domowej roboty do sprawdzania sztabek.

Jak wspominaliśmy w jednym z naszych wcześniejszych artykułów dotyczących sprawdzania autentyczności sztabek i monet, na rynku można spotkać idealnie odwzorowane falsyfikaty złotych sztabek i monet. W weryfikacji nie pomaga fakt, że większość produktów (zwłaszcza sztabek), jest sprzedawana w opakowaniach. Na popularnym polskim portalu aukcyjnym co jakiś czas pojawiają się falsyfikaty sztabek mennic Perth Mint oraz Pamp, można też zakupić sfałszowanego srebrnego Kangura czy Krugerranda. Sprzedawcy informują wprawdzie o tym, iż są to atrapy, ale sam produkt już takich oznaczeń nie ma – jest to fałszerstwo. Już od pewnego czasu na różnych portalach internetowych można przeczytać, że kilku oszustów chciało takowe sztabki sprzedawać w lombardach i kantorach, a w warszawskim urzędzie probierczym została wywieszona informacja, aby uważać na fałszywki. Na szczęście kupujący nie są całkowicie bezbronni.

Jak sprawdzić, czy złoto jest prawdziwe?

W przypadku zakupu dokonywanego osobiście (nie przez portale aukcyjne) można w łatwy sposób sprawdzić autentyczność nabywanej monety czy sztabki – wystarczy do tego samodzielnie zbudowana waga do złota. W przypadku monet bez opakowań warto skorzystać z gęstościomierza. Opis działania gęstościomierza i sposób wykonania go samodzielnie opisaliśmy w oddzielnym artykule, do którego lektury zachęcamy. 

W tym artykule pokazujemy natomiast, w jaki sposób samodzielnie skonstruować wagę magnetyczną do monet i jak ona działa. 

Do niniejszego testu kupiliśmy na wspomnianym portalu aukcyjnym sztabkę Perth Mint 20 g – zdjęcia poniżej:

Fałszywa sztabka po stronie lewej

 Fałszywa sztabka po stronie lewej

Fałszywa sztabka po stronie lewej

Fałszywa sztabka po stronie lewej

Fałszywa sztabka po stronie lewej

Sztabka oryginalna ma masę 27,16 g w opakowaniu, sztabka nieoryginalna ma masę 26,15 g – więc ta informacja nie jest przydatna przy weryfikacji. Różnica w jakości wykonania jest ewidentnie widoczna: w przypadku podróbki sztabka jest znacznie grubsza i mniej przyłożono się do detali. Należy jednak pamiętać, że falsyfikat kosztował ~15 $, więc biorąc pod uwagę budżet, jest to rewelacyjna jakość. Oczywiście falsyfikat jest tylko cienko pozłocony.  

Zobacz złote sztabki z oferty Mennicy Kapitałowej 

Waga magnetyczna do złota – jak wygląda i jak działa?

Waga magnetyczna to urządzenie, które działa w oparciu o właściwości magnetyczne metali. Złoto i srebro to diamagnetyki – odpychają się od magnesu, natomiast typowe podróbki zawierające wolfram, tantal czy molibden, są paramagnetykami, tzn. są bardzo lekko przyciągane przez magnes. Zależności te pozwalają na szybką i nieniszczącą weryfikację właśnie przy użyciu wagi magnetycznej.  

Istnieją firmy, które sprzedają takie wagi za cenę około 900-950 euro. Tego rodzaju waga do złota może wyglądać np. w taki sposób:

Powyższe urządzenia prezentują się bardzo profesjonalnie i wizualnie tylko w niewielkim stopniu przypominają zwykłą wagę, ale tak naprawdę są to zwykłe wagi, które zostały odrobinę przerobione. W miejsce szalki wkręca się trzpień, który ma na samym końcu silny magnes, następnie na szalkę zakłada się plastikowy "daszek" – i już.  

Jak zbudować wagę magnetyczną do złota – instrukcja krok po kroku

Aby samodzielnie wykonać takie urządzenie, potrzebujemy:

• zwykłą wagę (im bardziej precyzyjna, tym lepiej),
• magnes neodymowy,
• wypełniacz (np. lekki plastikowy kubek lub sztywna gąbka),
• plastikowy pojemnik (o średnicy większej, niż szalka wagi oraz na tyle wysoki, aby zmieścił się pod nim wypełniacz z zamocowanym na nim magnesem neodymowym). 

Od lewej: magnes neodymowy 50 x 20 mm, zwykłe kubki plastikowe, pojemnik na żywność

Waga do złota domowej roboty  

Krok 1:

Odwróć plastikowy kubek do góry dnem i ustaw go na szalce wagi. Jeśli używasz innego wypełniacza (np. sztywnej gąbki), upewnij się, że stoi na szalce stabilnie.  

Krok 2:

Umieść magnes neodymowy stabilnie na wierzchu odwróconego kubka bądź wypełniacza. Na wszelki wypadek możesz przykleić magnes do kubka, ale nie jest to konieczne.  

Krok 3:

Umieść odwrócony do góry dnem pojemnik na żywność na wadze w taki sposób, aby stanowił pokrywę dla wypełniacza i magnesu. Upewnij się, że pojemnik ma odpowiednią średnicę (musi być większa od średnicy szalki) oraz że jest na tyle wysoki, by po umieszczeniu go powstał niewielki odstęp pomiędzy pokrywą a górną powierzchnią magnesu. 

Po "zmontowaniu" nasza waga magnetyczna wygląda następująco:

Może ciężko w to uwierzyć, ale to już – nasza domowej roboty waga do złota działa identycznie, jak te za 4000 zł!

Waga magnetyczna - detale konstrukcji

PAMIĘTAJ: ważne jest, żeby między magnesem a pokrywą był odstęp, aby pokrywa nie naciskała na szalę wagi. Sama pokrywa powinna być tak dobrana, aby jej średnica była większa od średnicy szali.  

UWAGA: Przed pierwszym użyciem wagi koniecznie ją wytaruj!  

Po wytarowaniu wystarczy umieścić badaną sztabkę lub monetę na wierzchu pojemnika, a na wadze powinien pojawić się odczyt. Przykładowe wskazania naszej samodzielnie zbudowanej wagi magnetycznej przedstawiają zdjęcia poniżej:  

Od lewej: oryginalna sztabka Perth Mint (+ na wadze), falsyfikat (- na wadzie), na końcu oryginalna moneta Ag 1 oz Kangur w kapslu (+ na wadze)

Przeczytaj również czym jest uncja trojańska

Waga działa, ponieważ prawdziwe, czyste złoto i srebro to diamagnetyki – można wyobrazić sobie to w ten sposób, że czyste złoto i srebro odpycha magnes, który naciska na szalę, dlatego powstaje wynik dodatni. W przypadku fałszywej sztabki waga wskazuje "minus", ponieważ sztabka jest przyciągana przez magnes.  

Użyliśmy również dokładniejszej wagi karatowej, opakowania spożywczego, gąbki i mniejszego magnesu neodymowego.

Oto efekty:

Wskazanie na "+" oznacza oryginalny produkt, "-" to falsyfikat – wagi magnetyczne "samoróbki" działają z taką samą dokładnością, jak te oferowane przez zachodnich sprzedawców.  

Należy jednak pamiętać, aby metale szlachetne kupować w rzetelnych firmach, które oferują sprawdzone, oryginalne produkty.