PLN/oz PLN/g
PLN/oz PLN/g

Zasada 4C diamentów - część 3 - szlif

2016-08-22

Zdjęcie przedstawiające oszlifowany diament

Swoje piękno, brylancję i ogień diament zawdzięcza specyficznym właściwościom fizycznym oraz właściwej obróbce. Szlif diamentu to jedyna cecha spośród 4C, na którą człowiek ma bezpośredni wpływ, a jednocześnie w największym stopniu zależy od niej końcowa prezencja danego kamienia. Ponieważ niewprawnie wykonane szlifowanie może pozbawić wartości nawet największy kamień, powinni je wykonywać wyłącznie wykwalifikowani i doświadczeni szlifierze.

Jeśli jesteś ciekawy informacji na temat barwy diamentów, polecamy przeczytanie pierwszej części serii o zasadzie 4C.

Rodzaje szlifów diamentów

Surowy diament przed szlifowaniem nie prezentuje się zbyt atrakcyjnie, dlatego już od starożytności rzemieślnicy modyfikują jego kształt poprzez precyzyjne zeszlifowanie w określony sposób. Na przestrzeni wieków opracowano różne rodzaje szlifu – od bardzo prostych, jak tzw. spiczasty kamień (Point Cut), poprzez kształty bardziej skomplikowane (np. szlif Mazarina) aż po klasyczny już dziś i powszechnie znany szlif brylantowy.

Powszechnie przyjęty ogólny podział ze względu na stosowane kształty diamentów to:

  • szlif okrągły (dla którego zarezerwowany jest termin "brylant"),
  • szlify fantazyjne (np. owal, markiza, łezka/gruszka, serce, szlif szmaragdowy, bagieta).

Diament – szlif brylantowy  

Najpopularniejszy szlif to tzw. brylant, opracowany około 1910 roku, który składa się z co najmniej 58 fasetek (ścianek diamentu) – 33 faset (wliczając taflę) w koronie i 25 faset w podstawie (włącznie z koletem). 

Grafika obrazująca szlif brylantowy

Brylantowy szlif jest oceniany na podstawie następujących parametrów (cech):

  • Proporcje – oceniane są przede wszystkim zależności pomiędzy wielkością różnych części diamentu a średnicą rondysty, które odpowiadają za brylancję i ogień (życie) kamienia;
  • Symetria – ocenie podlega nie tylko poprawność kształtu i symetria rozmieszczenia faset, ale również wyrównanie krawędzi poszczególnych faset wobec siebie oraz dopasowanie fasetek z pawilonu do tych znajdujących się w koronie;
  • Wykończenie – oceniany jest stopień wypolerowania i jakość obróbki powierzchni faset diamentu, a także obecność ewentualnych pasm polerskich bądź mikronierówności wpływających na brylancję i scyntylację kamienia.

Grafika obrazująca parametry brane pod uwagę przy ocenie jakości szlifu brylantowego

Do opisu oceny tych parametrów używa się cztero lub pięciostopniowej skali:

  • doskonałe(a) (ang. Excellent),
  • bardzo dobre(a) (ang. Very Good),
  • dobre(a) (ang. Good),
  • dostateczne(a) (ang. Fair),
  • słabe(a) (ang. Poor) – tylko w GIA.

Grafika z tabelą oceny szlifu diamentu

Jak się bada szlif diamentu?

Pomiary proporcji i symetrii w renomowanych laboratoriach gemmologicznych, takich jak IGI (International Gemological Institute), HRD Antwerp czy GIA (Gemological Institute of America), dokonywane są automatycznie za pomocą specjalistycznych przyrządów, które badają wielkość i kąty faset obracającego się diamentu. W ten sposób tworzy się model 3D, który można poddać niezwykle szczegółowej analizie. Pozwala to dokładnie zbadać i ocenić praktycznie każdy kamień, w tym dowolny diament o specjalnym szlifie.  

Nieco archaicznym, ale nadal używanym do oceny szlifu przyrządem jest proporcjoskop. Jest to urządzenie, które pozwala uzyskać powiększony cień ocenianego brylantu na specjalnym ekranie. Dzięki zaznaczonej w procentach skali możliwe jest bezpośrednie zmierzenie odchyłów poszczególnych wymiarów i mierzalnych błędów symetrii ocenianego brylantu w porównaniu do szlifu standardowego.

Grafika przedstawiająca schematycznie proporcjoskop

Ekran proporcjoskopu  

Proporcje szlifu brylantowego można również szacować wizualnie przy 10-krotnym powiększeniu, za pomocą samej lupy. W takim przypadku konieczne jest zapewnienie odpowiednich warunków oświetleniowych i otoczenia, aby żadne czynniki zewnętrzne nie wpływały na ocenę.  

Inwestycyjny brylant o szlifie diamentowym, poza proporcjami i symetrią, jest oceniany także pod kątem stopnia wypolerowania (polish). Na stopień wypolerowania mają wpływ m.in. rysy, przypalenia i inne naturalne skazy kamienia.

Szlif diamentowy – ogólna ocena szlifu

Poza wspomnianymi już powyżej cechami, dodatkowo podaje się ogólną ocenę szlifu w odniesieniu do oceny proporcji oraz symetrii i stopnia wypolerowania, co obrazuje poniższa tabela. 

Tabela ogólnej oceny szlifu w odniesieniu do oceny proporcji i symetrii i stopnia wypolerowania

Podsumowując, szlif to bardzo ważna jakościowa cecha brylantu, która ma bezpośredni wpływ na prezencję – przede wszystkim na jego blask i ogień. Z tego względu polecamy wybierać kamienie z doskonałą lub co najmniej bardzo dobrą oceną szlifu. Warto również pamiętać, że szlif diamentu to jedyna cecha jakościowa z 4C, którą można poprawić poprzez przeszlifowanie. Niekiedy taki zabieg potrafi dać drugie życie kamieniowi, a nawet poprawić jego czystość dzięki zeszlifowaniu skaz znajdujących się blisko powierzchni.

Czytaj więcej o czystości diamentu w zasadzie 4C.

pixel